Aydın'da bir zamanlar yürekli delikanlılara verilen Efe adı, bugün kentin önemli sembollerinden biri haline geldi. Milli Mücadele Dönemi’nin unutulmaz kahramanları bugün Aydın’ın müzelerinde, tarih evlerinde hatta sokaklarında kendine yer buluyor. Efeler’de adeta zaman makinasını andıran Köprülü Veysi Paşa Mahallesi, Aydın’ın Danişmentli İsmail Efe’sinin hatırasını heykeliyle yaşatıyor. Aydın’da “Efe ve Efelik Kültürü” araştırmaları ile ön plana çıkan Şair ve Yazar Yaşar Uyar, günümüzde heykeliyle Veysi Paşa Mahallesi’nde duran fakat zamanında Yunan askerleri ile cephelerde savaşan Danişmentli İsmail Efe’yi anlattı. Uyar, İsmail Efe’nin İstiklal Madalyası ile ödüllendirilmiş efe olduğunu aktardı.
DEMİRCİ MEHMET EFE'NİN ZEYBEĞİ İSMAİL EFE
Kuvayımilliye milisi Danişmentli İsmail Efe’nin 1878 yılında Aydın'ın Danişment köyünde dünyaya geldiğini belirten Şair ve Yazar Yaşar Uyar, Aydın’ı Yunan İşgalinden kurtarmak üzere savaşan efelerden biri olduğunu söyledi.
İsmail Efe’nin Anzavur Ayaklanması'nda Kuvayımilliye güçlerinin içinde yer aldığını aktaran Araştırmacı Yaşar Uyar, “Milis Binbaşı Danişmentli İsmail Efe, İstiklal Madalyası ile ödüllendirilen Kuvayımilliye Efesidir. Mustafa Kemal Atatürk tarafından milis binbaşı rütbesi almıştır. Albay Demirci Mehmet Efe’nin güvenilir zeybeklerinden biri olarak biliniyor” dedi.
OĞUZ BOYLARINDAN GELEN EFE
İsmail Efe’nin Kurtuluş Savaşı’nda bizzat Umurlu, Köşk cephelerinde faaliyet gösterdiğinin altını çizen Yaşar Uyar, “Anadolu’da oğuzların 24 boyu var. Danişmentli İsmail Efe, Danişmentoğulları boyundan geliyor” diye konuştu.
3 YIL ÖNCE EFELER BELEDİYESİ YAPTIRDI
Efeler Belediye Başkanı Mehmet Fatih Atay, 2021 yılında 18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Zaferi’nin 106. yıl dönümü dolayısıyla Kuvayımilliye Milis Binbaşı Danişmentli İsmail Efe’nin anıt heykelini yaptırdı.
Danişmentli İsmail Efe’nin Köprülü Veysi Paşa Mahallesi’ndeki heykelini Efeler Belediyesi’nin yaptırdığını söyleyen Uyar, “Biz sadece yapıldığını duyduk. Umarım bir başka programda haber verirler. Hatırasını yaşatmak adına yapılmış, memnun da olduk. Milli Mücadele'ye katkıları olan önderlerimizi yaşatmak gerekiyor. Aydın'ımızın kültürel zenginliklerini, milli kahramanların geçmişini, hizmetlerini kazandırmak boynumuzun borcu” ifadelerini kullandı.
