Uzman Diyetisyen Ece Boztepe

Uzman Diyetisyen Ece Boztepe

C Vitamini Dosyası

C Vitamini Dosyası

         C vitamini, vücutta bağ dokunun üretiminin ve devamlılığının sağlanmasında gerekli olan, suda çözünebilen bir vitamindir. Portakal, limon, mandalina gibi narenciyeler C vitamininin en iyi kaynaklarındandır. C vitamini bakımından zengin diğer meyveler arasında çilek, kivi ve kavun da bulunur. Brokoli, karnabahar ve Brüksel lahanası gibi lahana ailesindeki sebzeler ile yeşil yapraklı sebzeler, yeşil ve kırmızıbiber, bamya, domates ve patates de iyi C vitamini kaynaklarıdır. Et, balık, kümes hayvanları, yumurta, süt ürünleri ve tahıllar C vitamininden fakirdir.
          Kararsız bir vitamin olan C vitamini, hava, ısı ve ışık teması ile büyük oranda azalır. Bu nedenle pişirme sırasında kolayca kaybolur. Zayıflamak için, sıcak suda demlenen maydanoz suyunu tüketmektense, öğünlerde maydanoza yer verip, yeterince su içmek daha etkili olacaktır. Besinlerdeki C vitamini içeriği, demir ve bakır mutfak araç-gereçlerinin teması ile azalır.
          C vitamini tiroid, steroid ve beyin kimyasal hormonları, safra asitleri ve yağ asidi yıkımı için gerekli karnitin gibi diğer hücre bileşiklerinin üretimi için gerekli biyokimyasal süreçlerde çok önemli rol oynar. Bir diğer önemli rolü ise antioksidan bir vitamin olmasıdır. Antioksidanlar, serbest radikallerin vücudumuza verdiği zararı azaltırlar. Alkol, sigara, kızarmış gıdalar, egzoz dumanı, UV ışınlar, mikrodalga ışınları, temizlik ürünleri serbest radikal içerir. Vücutta serbest radikal hasar birikimi ‘’yaşlanma’’ olarak tanımlanmaktadır. C vitamini kanda ve diğer vücut sıvılarında antioksidan görevi görerek hücrelere gelecek zararı en aza çekebilmektedir. Aynı zamanda C vitamini, Fe mineralinin emilimini artırır. Demir içeren bir öğünde yaklaşık 50 mg C vitamini - küçük bir bardak portakal suyunda bulunan miktar - tüketildiğinde, demir emilimi 6 kat artar. 
          Günlük C vitamini ihtiyacı, erkekler için 90 mg, kadınlar için günde 75 mg’dır. Sigara içen bireyler ise, bu değerlere günlük 35 mg daha eklemelidir. Bir orta boy portakal ya da bir adet kivi veya iki adet mandalina, günlük C vitamini ihtiyacını karşılamaktadır. C vitamini vücutta depolanmaz, fazlası idrar ve ter ile vücuttan atılır. Fazla C vitamini, idrarda oksalat adı verilen atık madde ile birlikte atılır. Bazı durumlarda minerallerle bağlanarak böbrek taşına neden olabilecek yapılar oluşturmaktadır. Günde 2 bin mg’dan fazla alınan C vitamininin böyle yan etkileri görülebilmektedir. Normal bir beslenme ile üst sınırlara ulaşmak pek mümkün değil. Ancak takviye olarak C vitamini kullanıyorsanız dikkatli olmakta fayda var.
           Soğuk algınlığı ve C vitamini arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmalar 1930’lu yıllara kadar uzanmaktadır. Bu çalışmalarda diyette düzenli alınan C vitamininin soğuk algınlığı süresini ve şiddetini azalttığı ancak bu etkiyi elde etmek için, soğuk algınlığı belirtilerinin başlamasından önce takviyelerinin verilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Karaciğerdeki kolesterolden safra asit üretiminde rol oynadığı için kan kolesterolünü düşürücü etkisi bulunmaktadır. Çalışmalar, ileri dönem kanserli hastaların tedavisinde C vitamininin herhangi bir faydasını bulamamış olsa da, kanserin önlenmesinde C vitamininin rolünü destekleyen birçok kanıt bulunmaktadır.  

 

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Uzman Diyetisyen Ece Boztepe Arşivi
SON YAZILAR