(TÜRKER KOCAKAHYA) Futbol, dünya genelinde erkek egemen bir spor olarak yıllardır kitleleri peşinden sürüklüyor. Futbolun en önemli aktörleri olan hakemler konusunda da aynı durum söz konusu. Ancak son yıllarda düdüğüyle yada elindeki bayrağı ile sahaya çıkan kadın hakemler, bu algıyı yıkmayı başarıyor. Dünya’da ve Türkiye’de çok değerli örnekleri olan kadın futbol hakemliğinin Aydın’da da temsilcileri, fedakarlıkla hakemliğe gönül veriyor. Bu sezon İl hakemliği klasmanında maçlara çıkan Duygu Cantez, Damla Akkuş, Kübra Selvitop, Serpil Elban, Tuğçe Bakı ve Gözde Kan, yönettikleri maçlarla toplumdaki ‘Elinin hamuruyla bu işe karışma’ söylemini tersine çeviriyor. Bir yandan eğitim hayatlarına devam eden, kimisi eski futbolcu olan ve hakemliğe aşkla sarılan 6 kadın hakemin hikayesini kendilerinden dinliyoruz.
HAKEMLİĞE NE ZAMAN VE NASIL BAŞLADINIZ?
Duygu Cantez: 2014 yılında hakemliğe başladım. Futbol oynuyordum. Futbolu bıraktıktan sonra hakem olarak devam ettim. Denizli’de Bozkurt Spor Lisesi Kulübü’nde futbol oynadım.
Damla Akkuş: 2015 yılında hakemliğe başladım. Ailem ve lisedeki beden eğitimi öğretmenim hakem olmam konusunda teşvik ettiler. Ben de hakem olmak istiyordum. Daha önce İzmir’de futbol oynadım. Futbolu bırakma kararı aldım ve hakemlik benim için daha cazip geldi.
Kübra Selvitop: 2016 yılında hakemliğe başladım. Başlamam aslında tamamen tesadüf oldu. Arkadaşlarımın tavsiyesi ile başvurumu yaptım. Hiç pişmanlık yaşamadım. 2 yıldır da elimden geldiğince hakemliği sürdürüyorum. Ailemden babam başta tepki gösterdi. Ama sonrasında benim sevdiğimi gördüğü için onayladı.
Serpil Elban: 2016 yılında başladım. Okuldaki öğretmenim teşvik etti. Babam futbolcu olduğu için bana her zaman destek oldu.
TuğçeBakı: Ben de 2016 yılında başladım. Arkadaşım hakem kursu açıldığını duyduktan sonra katılalım dedi. Beraber başvurduk. Ama kendisi hakemliğe devam etmedi. O yolu açtı ben devam ettim. Ailem hakem olmama önce şaşırdı. Benden beklemiyorlardı böyle bir şey. İlk başlarda çok fazla devam edeceğimi düşünmediler ve ciddiye almadılar. Ama sonrasında ben kararlı olunca destek verdiler.
Gözde Kan: 2016 yılında başladım. En büyük destekçim bu konuda ailem oldu. Çok olumlu baktılar. Arkadaşımın tavsiyesiyle başladım bende.
HAKEMLİKTE HEDEFLERİNİZ NELER?
Duygu Cantez: Aydın futbol hakemliği camiasına hizmet etmek istiyorum. İlerleyen dönemde önce ulusal hakem, sonrasında ise FİFA hakemi olmak istiyorum. İnşallah nasip olur.
Damla Akkuş: Hedefim öncelikle MHK ve Aydın hakemliğine katkıda bulunmak. İyi bir hakem olarak ismimi camiada ilerletmek. En büyük hayallerimden bir tanesi FİFA Kokartı takmak ve Avrupa’da maç yönetmek.
Kübra Selvitop: Önümdeki ilk hedefim Bölgesel Hakem olmak. İlerleyen süreçte ise FİFA hakemi olmak istiyorum. Kariyerime de yardımcı hakem olarak devam etmek istiyorum.
Serpil Elban: Benim hedefim önce klasman yardımcı hakem olmak. Hayalim ise tabi ki FİFA hakemi olarak görev yapmak.
Tuğçe Bakı: Ben de iyi bir yardımcı hakem olarak görev yapmak istiyorum. Yaptığım işi hakkını vererek yapmak istiyorum. İlerleyen zamanda tabi ki klasman olmak istiyorum ama zamanları var. Adım adım ilerlemek lazım. Öncelikle Bölgesel Hakem olmak istiyorum. Sonrasında tabi ki FİFA hakemi olmayı hayal ediyorum.
Gözde Kan: Öncelikli hedefim bölgesel yardımcı hakem olmak. Basamakları birer birer çıkmak istiyorum.
KADIN HAKEM OLMANIN ZORLUKLARI NELER?
Duygu Cantez: Erkek egemen olan bir alan. Ama bana göre hiçbir zorluğu yok. Zaten futbolun içinden gelen bir insanım. Futbol oynarken daha fazla zorluğu vardı. Hakemlik daha elit. Daha az tepki aldığımı düşünüyorum. Ben hakemlikte ilk başlarda zorluk yaşadım. Dışarıdaki tepkileri çok duyuyordum. Etkisi altında kalabiliyordum ama şu an için bir şekilde sahaya çıktığımda olay bitiyor. Bayan hakem olması olumlu yada olumsuz etkileyebiliyor. Bu biraz da gittiğimiz yere ve takımlara göre değişiyor. Bazı oyuncular daha çok saygı gösterirken bazıları bizim hakemliği bilmediğimiz düşünerek küçümseyebiliyor.
Damla Akkuş: Yaşadığım zorluk oldu. İlk maçında yaşamıştım. İlk hakemliğe başladığımda ben neden başladım diye sormuştum. Sonraki günlerde hakemliğe alıştım. İlk zamanlarda garipsiyordum kendimi. Futbolun içinden geldiğim için sahada bana gelen topa vurmamak için kendimi zor tuttum. O zamanları atlatalı çok oldu tabi. Bayan hakem gördüklerinde garipsiyorlar. Bu biraz yer ve takımlara göre değişiyor. Genelde olumlu şeyler duysak da içlerinden geçeni bilemeyiz.
Kübra Selvitop: Ben başladığımdan beri hiçbir zorluk çektiğimi düşünmüyorum. Çünkü hocalarım bana çok yardımcı oldu. Maça çıktığımda tribünleri hiç duymuyorum. Bu nedenle sıkıntı çekmiyorum.
Serpil Elban: Bu zamana kadar her hangi bir tepkiyle karşılaşmadım. Hocalarımızdan yardım istediğimizde her zaman yardımcı oldular. Tribünler açısından da hiç kulaklarımı onlara vermiyorum. Maça konsantrasyonumu sağladığım için sıkıntı yaşamadım.
Tuğçe Bakı: Bazen, kadın olduğumuz için hakemliği bilmediğimizi düşünerek çok yüklenebiliyorlar. Futbolcular da olabiliyor ama daha çok tribünlerden oluyor. Bilgi eksiğimiz var sanıyorlar.
Gözde Kan: Tabi ki tribün baskısına alışık olmadığımız için bazen zorluyor. Ama biz kendimizi maça konsantre ettiğimizde bunun bizim için bir önemi olmadığını düşünüyorum.
UNUTAMAĞINIZ ANI VAR MI?
Duygu Cantez: İlk maçımı unutamam. Çok güzeldi. Nazilli’de oynanmıştı. Futbol oynadığım sahada hakem olarak görev yaptım. Yoğun bir yağmur vardı. Ayrıca ilk kez orta hakem olarak çıktığım maçımı unutmam. Çok özeldi.
Damla Akkuş: Ben hakemliğe İzmir’de başladım. Kemalpaşa’da bir maça çıkmıştım. Orada bir maçta gol iptali yapmıştım. Son dakikada olmuştu ve çok itiraz gelmişti. Ama hakemle ve gözlemciyle aynı fikirdeydik. Bunu hiç unutamıyorum.
Kübra Selvitop: Bu sezon ilk Süper Amatör maçıma yardımcı hakem olarak çıktım ve İrfan Kocakahya gözlemciydi. Maçta herkesin ofsayt olarak gördüğü bir pozisyonda artı bir pozisyonunu orada aldım. İlk Süper Amatör maçımda bunu unutmam.
Serpil Elban: Turnuvalarda küçük çocukların maçları vardı. İlk defa çıkmıştım. Bunu unutamam.
Tuğçe Bakı: Kariyerimde çıktığım ilk maç heyecanımı unutmam. Çine’de ilk maçıma U14 kategorisinde yardımcı hakem olarak çıkmıştım.
Gözde Kan: Kadın hakem olarak hakem triosunda tek olduğumda yapamaz yada bir şey bilmiyor gözüyle görebiliyorlar. Beni gördüklerinde pek mutlu olmadıklarını görmüştüm bir maçımda. Ama maç sonunda görevimi iyi yaptığım söylemleri benim hoşuma gitmişti.
HAKEMLİKTE KİMİ ÖRNEK ALIYORSUNUZ
Duygu Cantez: Alman hakem Bibiana Steinhaus’u örnek alıyorum.
Damla Akkuş: İdol olarak aldığım tek hakem yok. Yardımcı hakem olarak Elçin Kabay’ı örnek alıyorum. Hakem olarak ise Melis Özçiğdem hocamızı bu konuda söyleyebilirim. İkisi de hem karakter hem kişilik hem de hakemlik camiasında duruş olarak benim için hayatımda alabileceğim en sağlam idollerdir.
Kübra Selvitop: İdol olarak Hakan Yemişken’i alıyorum.
Serpil Elban: Ben de hakemlikte idol olarak Hakan Yemişken’i örnek alıyorum.
Tuğçe Bakı: Kadın hakemlerden Melis Özçiğdem’i beğeniyorum. Sahadaki duruşu çok iyi. Bu daha hakemlikte önemli.
Gözde Kan: İdol olarak, görevini en iyi şekilde yapan her hakem diyebilirim. Onlardan bir şey alabilirim. O yüzden tek bir kişi idol olarak görmüyorum.
