Son günlerde danışanlarımda ve çevremde sürekli ishal ve kusma şikayetleri duyuyorken bu hafta bu konuya değinmek istedim. Vücudun su kaybettiği bu tabloda beslenme oldukça önemli. İshal nedir? İshalken neler tüketmeliyiz nelerden uzak durmalıyız? Bu hafta konumuz ishal!
İshal nedir?
İshal gevşek bağırsak hareketleriyle karakterize sulu dışkıdır. Bir günde üç veya daha fazla sulu dışkınız varsa ishal olduğunuz anlamına gelir. Ara sıra ishal olmak sık görülen bir durumdur. Çoğu insan, yılda en az bir veya iki kez, birkaç gün içinde kaybolacak bir ishal olayı yaşar. Uzun süreli ishal yaşanması vücudun zamanla susuz kalmasına neden olacağından bu durum mutlaka doktorla görüşülmelidir.
İshal semptomları arasında; kramplar, karın şişkinliği ve ağrı, bağırsaklarda şişlik hissi, mide bulantısı, kusma , ateş bulunmaktadır.
İshal durumunda beslenme çok önemlidir. Bazı yiyecekler ishal semptomlarını hafifletmeye yardımcı olurken, bazıları ishali daha da kötüleştirebilir.
Yenilebilecek besinler
Baharatlı veya sert formda yiyecekler bağırsakları tahriş edebileceğinden, ishal olan kişiler yumuşak yiyecekler yemelidir. Yulaf ezmesi, pirinç lapası, muz, elma püresi, haşlanmış patatesler ve baharatsız kraker tercih edilebilir.
Probiyotikler, bağırsaktaki iyi ve kötü bakteri dengesini iyileştirerek sindirime yardımcı olur. İshalken beslenmeye probiyotik eklemek mantıklı bir tercih olabilir.
Ve en önemli nokta, su! Vücut ishalle çok fazla su kaybeder. Bu suyu yerine koymak oldukça önem taşır. İshalken bol su içmek ilk tavsiyelerim arasındadır. Elektrolit dengesi sağlamak için maden suyu ile hazırlanmış ayran içmek yine ilk tavsiyemdir.
İshalken kaçınılması gereken besinler
Baharatlı besinler sindirim sistemini daha da hareketlendirebilir. Bu nedenle, ishal olan kişiler, sindirim sistemini en az rahatsız etme riski taşıdıkları için hafif yiyeceklere bağlı kalmalıdır.
İshalken yağ veya yağ oranı yüksek yiyeceklerden uzak durulmalıdır. Kızartma sırasında eklenen katı ve sıvı yağlar hassas sindirim sistemi için zor olabilir ve semptomları daha da kötüleştirir.
Bağırsağa geçen şekerler zaten hassas olan bakterileri etkileyerek ishali daha da kötüleştirebilir. Buna meyve suları ve yüksek şekerli meyveler dahildir. Bazılarının müshil etkisi olabileceğinden, ishali olan kişiler de yapay tatlandırıcılardan kaçınmalıdır.
Lif, sindirim sistemini aktif tutmaya yardımcı olur. Genellikle bu iyi bir şeydir, ancak vücut ishalden kurtulmaya çalışırken lif semptomları daha da kötüleştirebilir.
İshalken işlenmiş ve paketlenmiş gıda, çiğ sebzeler, lahana, brokoli ve karnabahar gibi bağırsaklarda gaz üreten yiyecekler, turunçgiller, süt ürünlerinden uzak durulmalıdır. Ayrıca kahve, çay ve soda gibi kafeinli içecekler sindirim sistemini aşırı uyarabilir ve semptomları daha da kötüleştirebilir.

İshal tedavi edilmediğinde ciddi sağlık problemlerine yol açabilecek bir sağlık sorunudur. İshaliniz uzun zamandır devam ediyorsa doktorunuzla paylaşmayı ihmal etmeyin.