AYDIN SARI

AYDIN SARI

KONTROLLÜ SOSYAL HAYAT

KONTROLLÜ SOSYAL HAYAT

Kovit-19 salgını öncesi yaşama dönmek için hemen toplumun her kesimi can atıyor. 
Peki can attığımız o eski yaşam tarzına ve yaşam biçimine dönebilecek miyiz?
Daha önceki yazılarımda da ifade ettiğim gibi, kovit-19 sonrası hiçbir şey öncesinde olduğu gibi olmayacak.
Yeni bir yaşam tarzına ayak uydurmak zorunda kalacağız.
Eski yaşam tarzımızı ve alışkanlıklarımızı gözden geçirip yeni koşullara göre yeni bir yaşam biçimi geliştirmeye başlayacağız.
Bunu sadece ben söylemiyorum.
Bu yeni dönemin ipuçlarını zaten Bilim Kurulu Üyeleri de, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca da veriyor ve dile getiriyor.
Bakan Koca’nın normalleşme ile ilgili son sözlerine bir bakalım ne diyor?
Türkiye’nin korona virüse karşı mücadelesinde ilk dönemi tamamladığını, girilen ikinci dönemin stratejisine ‘kontrollü sosyal hayat’ adını verdiklerini söylüyor.
Yani bundan böyle öyle aklımıza estiği gibi yaşamak yok. Yaşam biçimimizi kovit-19’a göre şekillendirmek ve kontrollü bir yaşam sürmemiz gerekiyor.
AYDIN’DA OBRUK OLUŞUR MU?
Uzunca bir zamandır bu soruyu kendi kendime sorup duruyorum, Aydın’da obruk oluşur mu?
Ne dersiniz, Aydın’da da Konya Ovası’ndaki gibi obrukların oluşma ihtimali var mı?
Görünün o ki, Aydın’da da böyle bir ihtimal var gibi.
Obrukların oluş nedenlerinin başında yeraltı sularının yok olması olarak değerlendirdiğimizde Aydın da bu anlamda riskli gibi görünüyor.
Konya Ovası’nda toplam 350’nin üzerinde obruk oluşmuş durumda. Sonuncusu geçtiğimiz hafta içerisinde oluştu. Bu obruklar ovada oluşuyor, ancak yerleşim yerlerinin yakının.
Düşünüyorum, Aydın jeotermal kaynak açısından Türkiye’nin en zengin ili. Son yıllarda da bu kaynak elektrik enerjisi üretiminde kullanılıyor. Sürekli olarak da sıcak suyun kullanıldıktan sonra geri yeraltına aynı kaynağa basılması gerektiğinin altını çiziyoruz.
Bu geri basma, yeniden kaynağa enjekte etmenin ne kadar önemli olduğu aslında Konya Ovası’ndaki oluşan 350’nin üzerindeki obruk net bir biçimde ortaya koyuyor.
Eğer jeotermal enerji kaynaklarından çıkarılan sıcak su geri enjekte edilmeyecek olursa, yeraltı sularının yok olması ve zamanla Aydın’da da obrukların oluşma olasılığı kendini gösteriyor. 
Konya Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Prof. Dr. Fetullah Arık obrukların oluşumu ile ilgili verdiği bilgilerde; "Obruklar, yer altı suyuyla karşılaştığı zaman eriyebilir nitelikte kayaçların olduğu bölgelerde yer altında başlayan küçük erime boşluklarının zaman içinde büyümesi ve üstteki tabakaların ağırlığını taşıyamayıp ani çökmesiyle meydana geliyorlar. Karstik yapılardır. Bu karstik yapılar Karapınar bölgesinde oldukça yaygın. Obruklar binlerce yıldan beri oluşmaya devam ediyor. Ancak son yıllarda sayılarında ciddi bir artış görülmekte. 2000'li yıllardan sonra yılda birkaç tane obruk oluşurken, 2010'lu yıllardan sonra sayılarında hızlı bir artış olmuş ve yılda 10'un üzerinde obruk oluşmaya başlamıştır. 2017 sonunda sayıları 299 olan obruk sayısı 2018-2019'da oluşanlarla birlikte bu sayılar 350'yi geçmiş vaziyettedir. 2020 yılında ise şu an bilinen 4-5 tane yeni obruk var" diye konuşuyor.
Arık, "Obruk oluşumunun temel nedeni jeolojik faktörlerdir. Bunun dışında özellikle insan eliyle oluşturduğumuz birtakım riskler söz konusu. Bunlardan en başta geleni de aşırı yer altı suyu kullanımı. Başta obrukların en yaygın gözlendiği Karapınar bölgesi olmak üzere Konya çevresinde oldukça yaygın obruk oluşumları var. Bunda en önemli etkenlerden biri de aşırı yer altı suyu kullanılması görünüyor. Yer altı suyu kullanımı geçmiş yıllarda daha az iken obruk oluşumları daha yüksek kotlarda meydana geliyor ve insanlar için bir risk oluşturmuyordu. Ancak son yıllarda yer altı su seviyesinin düşmesine bağlı olarak obruk oluşumları daha düşük kotlarda yerleşim alanlarının hemen yakınlarında tarımsal alanlarda, önemli kara yollarının çevresinde ve yatırım alanlarında meydana gelmeye başladı. Bu da şu anda ciddi bir risk oluşturuyor" ifadelerini kullanıyor.
Konya Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Prof. Dr. Fetullah Arık’ın da ifade ettiği gibi son yıllarda fazlaca obruk oluşumunun ana nedeni yeraltı sularının aşırı kullanımı görülüyor. Öyleyse Aydın dikkat, demek gerekiyor.

Önceki ve Sonraki Yazılar
AYDIN SARI Arşivi
SON YAZILAR