Burcu Altın

Burcu Altın

HAYDİ SORUN: “NEDEN?”

HAYDİ SORUN: “NEDEN?”

Yeni yılın ilk Pazartesi Gününden herkese merhaba,
Haftalık köşe yazısı serüvenimizde 11. haftayı geride bırakıyoruz, bu yolculuğa çıktığımız ilk haftalardaki bir yazımda bir teoriden ve bu teoriye göre meydana gelen kazaların %98 oranında önlenebilir olduğundan bahsetmiştim. Bu teori doğru bir kök neden analizi ve düzeltici faaliyetlerin tamamlanması ile doğrulanabilir niteliktedir. Bu hafta kök neden kavramı ve öneminden bahsederek yine hayatın her alanında uygulanabilir bir kavramı sizinle paylaşmak istiyorum.
Bir kaza, ucuz atlatma olduğunda veya herhangi bir konuda yolunda gitmeyen bir şeyler yaşandığında etkin ve nitelikli bir değerlendirme yapılması esastır. Özellikle kaza raporları hazırlanırken yüzeysel olarak yapılan değerlendirmeler olayın tekrarlanmasını önleyecek nitelikte olmamaktadır. Yüzeysel yapılan değerlendirme sonucunda yüksek ihtimal ile sorunun kaynağında insan hatası tespit edilecektir veya dikkatsizlik olarak tanımlanacaktır. İnsan hatası pek tabi mümkündür ancak analiz bu noktada bırakılacak olursa, bu tarz problemlerin tekrar edilmesinin önüne geçilmemiş olacak, dolayısıyla kaza ve olaylar yaşanmaya devam edilecektir. Yapılması gereken şey, kök nedenin tespit edilmesi, bunun tekrarını önlemek için gerekli önlemlerin alınmasıdır.
Kök neden; herhangi bir problemin arkasında yatan temel sebep olarak tanımlanabilir. Kök nedenin tespit edilmesinde çeşitli analiz metotları kullanılmaktadır. Kök neden tespit edilip ortadan kaldırıldığı durumda, kök nedenin yol açtığı problemin tekrar etmesi de önlenmiş olacaktır. Problemlerin altında yatan kök nedenleri tespit etmek üzere gerçekleştirilen süreç ise “Kök Neden Analizi (Root Cause Analysis)” olarak isimlendirilmektedir. Kök neden analizi sonucunda, problemin ne olduğu ve nasıl oluştuğunun yanı sıra, neden oluştuğu sorusunun da cevabı ortaya konulmaktadır. Problemin neden oluştuğunun anlaşılması, ileride problemin tekrarını önlemeye yönelik öneriler sunulabilmesi için gereklidir. Kök neden analizi çalışmaları genelde dört ana adımdan oluşmaktadır: Kök neden analizinin ilk aşaması olan “Probleme ilişkin verilerin toplanması” aşamasında problemi tam olarak anlamak adına konuyla ilişkili tüm veriler toplanır. Analizin ikinci aşaması olan “Problemin görünür nedenlerinin ortaya konulması” aşamasında ise, problemin ortaya çıkışında meydana gelen olaylar silsilesi diyagramlar aracılığıyla belirlenir. Böylece problemin oluşumunda katkısı olan görünür nedenler ortaya konulmuş olur. Analizin üçüncü aşamasında ise ikinci aşamada ortaya konulmuş olan her bir görünür nedenin altında yatan kök nedenler tespit edilmeye çalışılır. Analizin son aşamasında ise, tespit edilen kök nedenleri önlemeye yönelik öneriler sunulur ve faaliyetler planlanır. Planlanan faaliyetlerin uygulanmasının sağlanması ve takibi kök neden analiz çalışmasının kapsamı dışında ancak önemli bir devam basamağıdır.
Kök neden analizini herhangi bir olayda veya kendi hayatınızda uygulamak isterseniz, en basit bir yöntem olarak probleminiz her ne ise o noktadan başlayarak en az 5 sefer “neden?” sorusunu sorabilirsiniz. Her neden sorusuna aldığınız cevaba tekrar “neden?” diye sorunuz ve not ediniz. Muhtemelen 5. defada verdiğiniz yanıt sizin kök nedeniniz olacaktır. Beşinci yanıtınızda hala “neden?” diye sorma ihtiyacı oluyor ve yanıt bulmaya devam ediyorsanız, lütfen soru sormaya devam ediniz. Demek ki kök nedeniniz daha derin bir yerlerde sizin onu bulmanızı bekliyor. Hayat yolunuzda sizi tökezleten kök nedenlerinizi arayıp, bulmanız dileğiyle.
Hayat mücadelenizde sağlık, mutluluk, başarı sizinle olsun.
Bilgi hayat kurtarır, paylaştıkça çoğalır. 
Daha fazlası için sosyal medya platformu instagram @baoffice hesabını takip ediniz.


 

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Burcu Altın Arşivi
SON YAZILAR