Yanma, maddenin ısı ve oksijenle birleşmesi sonucu oluşan kimyasal bir olaydır. Yanma olayının oluşabilmesi için yanıcı madde, sıcaklık (ısı) ve oksijenin (hava) bir arada olması gerekir. Yanmanın oluşabilmesi için gerekli olan bu üç şarta “Yangın Üçgeni” denir. Bu terim, temel olarak yangın olayını anlatmak için kullanılan teoremdir. Yangını oluşturmak için gereken 3 etken yani oksijen, yanıcı madde ve ısı bir üçgenin her bir kenarı olarak tabir edilir. Bu üç kenar birleşmediği taktirde yangın olayı gerçekleşmez. Fakat bu etkenler birleşir ve bir üçgen oluşturursa tepkime gerçekleşir ve yangın meydana gelir.
Yangın ile hayatın her alanında karşılaşabileceğimiz gibi gerekli koruyucu önlemlerin alınmaması, bilgisizlik, ihmal, kaza, sıçrama, doğa olayları, sabotaj vb. birçok farklı nedenleri vardır.
Yangınlar yanıcı madde türüne göre 5 grupta sınıflandırılırlar.
A Sınıfı Yangınlar: Katı madde yangınlarıdır. Kâğıt, mobilya, ahşap, kumaş, perde vb.
B Sınıfı Yangınlar: Yanabilen sıvılar bu sınıfa girer. Benzin, boya, tiner vb.
C Sınıfı Yangınlar: Likit petrol gazı, hava gazı, hidrojen, metan, bütan gibi yanabilen çeşitli gazların yanması ile oluşan yangınlardır.
D Sınıfı Yangınlar: Yanabilen hafif metallerin ve alaşımların (Magnezyum, Lityum, Sodyum, Seryum gibi) yanmasıyla meydana gelen yangınlardır.
F Sınıfı Yangınlar: Hayvansal ve bitkisel içerikli yağların yangınıdır
Yangını söndürmenin temelinde yangın üçgenini dağıtmak vardır. Bu üç farklı şekilde yapılabilir.
- Soğutarak; ısı enerjisi düşürülür,
- Havayı keserek; boğmak, üstünü örtmek ile yangını tetikleyen hava engellenir,
- Yanıcı maddeyi uzaklaştırmak; gazı kapatmak, elektriği kesmek vb. yanıcı maddenin ortadan kaldırılması ile yangı üçgeni bozulur.
Yangından korunmanın en temel yolu öncesinde gerekli güvenlik tedbirlerinin alınması ve farkındalık ile sağlanabilir.
Yangına yapılacak ilk müdahale oldukça önemlidir. İlk müdahale için acil durum ekipmanlarının erişilebilir ve kullanıma uygun durumda hazır tutulması, bu anlamda yangın oluşmadan önce bu amaçla yapılacak çalışmalar yangın anında can ve mal güvenliği için hayati önem taşımaktadır.
İşyerlerinde yine mevzuat zorunluluğu kapsamında bununla ilgili çalışmalar bir şekilde yürütülmektedir. Peki ya hayatın iş dışında kalan diğer değerli kısmında durum sizce nasıldır? Şöyle bir düşünelim kaçımızın evinde, yaşam alanında, periyodik kontrolleri belirtilen sürelerde yapılmış yangın söndürücü var? Arabalarımızı sadece vize muayenesine götürürken aklımıza gelen veya bir şekilde geçici göstermelik temin ettiğimiz yangın söndürücülere birgün gerçekten ihtiyacımız olmaz mı?
İşte böyle bir an ve sonrasında küçük, basit, ekonomik ve etkili önlemi yerine getirmediğimiz için maddi ve manevi hayıflanmamız kaçınılmaz olacak ama geri dönüşü olmayacaktır.
Yangın anında ne kadar soğukkanlı ve bilinçli olunur ise yangının kontrol altına alınması o kadar etkili olacaktır, olası kayıplar önlenecektir. Yangına müdahale ve söndürme teknikleri ile ilgili mutlaka teorik ve uygulamalı yangın eğitimi almanızı tavsiye ederim.
Yangın sizin elinizdeki imkanlar ile söndürülemeyecek durumda ise mutlaka ALO 110 İtfaiye servisinden acil destek isteyiniz.
Önemli Bilgi Notu: F Sınıfı yangınlara ve elektriksel kaynaklı yangınlara kesinlikle “SU” ile müdahale etmeyiniz.
Bu bilginin neden hayati önem taşıdığı konusunda sosyal medya sayfamda daha önce bir gönderi paylaşmıştım, tekrar bakmanızı öneririm.
Bilgi hayat kurtarır, paylaştıkça çoğalır.
Daha fazlası için sosyal medya platformu instagram @baoffice hesabını takip ediniz.
